Citaat van: WikipediaExtreemrechts vs. Extreemlinks Extreemrechts Extreemrechts, ook wel uiterst rechts, ultrarechts of rechts-radicaal, is een verzamelnaam voor politieke overtuigingen die zich aan de uiterste rechterzijde van het politieke spectrum bevinden. Termen als extreemrechts of rechts-extremisme drukken, net als extreem links of links-extremisme, een subjectief waardeoordeel uit. Het onderscheid tussen "gewoon" rechts en extreemrechts wordt dan ook in de eerste plaats gemaakt door degene die deze termen gebruikt. Een gangbaar criterium is de gewenste wijze van maatschappijverandering. Extreemrechts wil deze verandering bereiken, desnoods door middel van geweld. Zij zijn een voorstander van een sterke, leidende overheid. Dit in tegenstelling tot gewoon rechts, dat langs democratische weg naar maatschappelijke veranderingen streeft.
Kenmerken Volgens de Anne Frank Stichting typeren extreemrechtse bewegingen zich vaak door een zeer sterke vorm van nationalisme en/of racisme. Volgens de politicoloog/filosoof Urs Altermatt heeft het rechts-extremisme een aantal vaste bestanddelen die zich echter, afhankelijk van land, regio en zelfs individuele politicus, wisselend manifesteren. Tegenwoordig reserveren de meeste politicologen de term extreemrechts voor groepen die staat en samenleving totaal anders willen inrichten – elitair, hiërarchisch en autoritair – en daarbij geweld niet schuwen. De aanduiding "extreemrechts" wordt doorgaans als beledigend ervaren en meestal door tegenstanders gebruikt. Er zijn maar weinig organisaties en politici die zichzelf openlijk extreemrechts noemen. Daar komt nog bij dat extreemrechts volgens sommige schrijvers los staat van elke reguliere betekenis van de politieke termen links en rechts. Het vaak onder extreemrechts geschaarde fascisme bijvoorbeeld, zou volgens de Oostenrijkse econoom en filosoof Friedrich Hayek gecategoriseerd moeten worden als collectivistische ideologie, samen met nationaalsocialisme, communisme en socialisme.
Extreemlinks Extreemlinks, ook wel uiterst links, ultralinks of links-radicaal, is een verzamelnaam voor politieke overtuigingen die zich aan de uiterste linkerzijde van het politieke spectrum bevinden. Termen als extreemlinks of links-extremisme zijn een uitdrukking van een subjectief waardeoordeel, net als extreem rechts of rechts-extremisme. Het onderscheid dat gemaakt wordt tussen "gewoon" links en extreemlinks is dan ook afhankelijk van de gebruiker van deze termen. Een gangbaar criterium voor dit onderscheid is de gewenste wijze van maatschappijverandering. Extreemlinks zou de maatschappelijke orde willen omverwerpen, desnoods door middel van gebruik van geweld. Dit in tegenstelling tot niet-extreem links, die naar maatschappelijke veranderingen langs democratische weg streeft. Een beweging die niet extreemlinks is kan in die visie wel dezelfde doeleinden nastreven van radicale maatschappijhervorming. Deze maatschappijhervorming is over het algemeen gericht op het omverwerpen van het kapitalisme om dit vervolgens te vervangen door een socialistische of communistische regering
(http://www.iwaanidee.nl/images/pol/landschap.gif) (http://www.iwaanidee.nl/images/pol/Hoefijzer.jpg)
Het politieke spectrum Sommige politicologen zien het politieke spectrum als een hoefijzervorm, waarbij extreemrechts en extreem links elkaar naderen. Raakvlakken bestaan voornamelijk uit de sterke rol die beide stromingen toekennen aan de overheid, de afkeer van kapitalisme en imperialisme. Met extreemrechts wordt dan ook niet rechts in economische zin bedoeld, maar in sociale zin. Libertariërs bijvoorbeeld zijn economisch gezien uiterst rechts, aangezien ze een vrijemarkteconomie zonder enige belemmering voorstaan, maar worden doorgaans toch niet tot extreemrechts gerekend, omdat zij een afkeer hebben voor een sterke overheid en een voorkeur voor grote persoonlijke vrijheid.
Wat zijn volgens jou goede definities van extreemrechts en extreemlinks? Wie zijn volgens jou (in de geschiedenis) goede voorbeelden van extreemrechtse/extreemlinkse leiders en/of extreemrechtse/extreemlinkse partijen en waarin verschillen extreemrechts en extreemlinks van elkaar? |